Vlerësimi afatshkurtër (nowcasting) i PPB-së tremujore ne Shqipëri

Produkti i Brendshëm Bruto tremujor në Shqipëri publikohet rreth 12 javë (tre muaj) pas mbarimit të tremujorit referues. Gjatë periudhës “së pritjes” është e nevojshme të vlerësohet kërkesa dhe prodhimi i brendshëm për të pasur një vendimmarrje të mirinformuar dhe politika ekonomike të efektshme. Për këtë qëllim kemi vlerësuar aftësinë shpjeguese të indikatorëve të disponueshëm më herët se shifra e PBB-së për parashikimin e kësaj të fundit për tremujorin referues. Parashikimi afatshkurtër është testuar me ekuacione indikatore, të formës ADL (p,q), me vlerësim OLS. Studimi arrin në përfundimin se treguesit më të dobishëm në parashikimin e PBB-së janë shitjet dhe riparimet e automjeteve – indikator sasior (hard indicator), – vlerësimi i industrisë për kërkesën, vlerësimi i industrisë për prodhimin, pritshmëritë e industrisë për prodhimin, vlerësimi i ndërtimit për prodhimin, dhe vlerësimi i shërbimeve për kërkesën – indikatorë cilësorë (soft indicators), të cilët janë komponentë të vrojtimeve të bizneseve dhe konsumatorëve, zhvilluar nga Banka e Shqipërisë. Modeli më i mirë në parashikimin afatshkurtër përfshin shitjet dhe riparimin e automjeteve dhe vlerësimin e sektorit të ndërtimit për prodhimin në tremujorin aktual. Ekuacionet finale të përzgjedhura performojnë më mirë se modelet naive dhe ARIMA. Fjalët kyçe: parashikim afatshkurtër, variabla cilësorë, Produkti i Brendshëm Bruto Klasifikimi JEL: C22, C53, E17